تانک ازت چیست و چه کاربردی دارد؟
اگر برای اولین بار است که اسم تانک ازت را می شنوید، شاید این سوال برای شما هم پیش آید که مخزن ازت چیست و در کجا ها مورد استفاده قرار می‌گیرد؟
برای پاسخ به این سوال باید گفت که این وسیله از تجهیزات آزمایشگاهی پرکاربرد است.
درون این مخزن، نیتروژن مایع (در حجم های مختلف) پر میشود تا برودت و سرمای زیر 196- را ایجاد کند.
باید خاطر نشان کرد که نیتروژن مایع نقطه جوش بسیار پایینی دارد و در هر دمایی گرم تر از منفی صد و نود و شش درجه تبخیر شده و به شکل طبیعی خود یعنی گاز تبدیل میشود.
با این تفاسیر تنها راه حل نگهداری نیتروژن بصورت مایع استفاده از مخزن مخصوص است.
این مخزن دارای جداره خلاء بوده و تبادل دمایی با فضای اطراف را تقریبا به صفر می‌رساند.
نیتروژن مایع در صنایع مختلف کاربرد دارد که در ادامه به برخی از آن ها اشاره خواهیم کرد.
مخزن ازت بهترین وسیله نگهداری از نیتروژن مایع و محتویات داخل مخزن است.
تانک ازت در کدام بخش بیشترین کاربرد را دارد؟
بیمارستان ها و آزمایشگاه هایی که مطالعات تحقیقاتی گوناگون انسانی انجام می دهند بیشترین استفاده را از تانک ازت دارند.
خون و فرآورده های خونی، تخمک‌ها و اسپرم ها و اعضای بدن اهداء شده در مخزن نیتروژن مایع نگهداری می‌شوند.
در حقیقت بیمارستان‌ها ممکن است بزرگترین مصرف کننده مخزن های ازت مایع باشند.
آزمایشگاه های پاتوبیولوژی هم معمولا نمونه های تحقیقاتی و مورد آزمایش خود را در این مخازن نگهداری می‌کنند.
این مخازن در حجم های ۳ تا ۶۵ لیتر تولید می شود و برای مصارف صنعتی مخزن های بزرگتر و مخصوص تولید و عرضه می‌گردد.
کاربرد نیتروژن مایع در صنایع
همانطور که اشاره شد نیتروژن یا همان ازت در حالت طبیعی خود گازی شکل بوده و گاز بی‌خطری است . این گاز در دمای ۲۱۰- به شکل مایع تغییر شکل می‌یابد.
در صنایع مختلف از جمله صنایع غذایی، این برودت برای انجماد و تازه نگهداشتن مواد غذایی مناسب است.
از آنجایی که نیتروژن عنصری بی‌ضرر است در صنایع غذایی و بسته بندی از این ماده زیاد استفاده میشود.
همچنین جهت سرد کردن انواع فلزات، خنک سازی بتن و صنایع دامپروری از ازت مایع استفاده میشود.
استفاده از مخزن نیتروژن مایع در صنعت دامپروری
صنعت دامپروری یکی دیگر از صنایعی است که در آن تانک ازت مورد استفاده قرار می‌گیرد. شاید این مورد باعث تعجب شما بشود اما در دامپروری برای تلقیح مصنوعی و اصلاح نژاد دام‌ها، اسپرم دام‌ها در مخزن ازت مایع نگهداری میشود.
دامپزشکان یا خود دامداران سیکل باروری دام های ماده را تحت نظر می‌گیرند. در زمان مناسب و هنگام تخمک گذاری دام، با تلقیح مصنوعی اقدام به باروری دام‌های خود می کنند.
همین طور با تلفیق تخمک ها و اسپرم های دام‌های پر تولید، اقدام به اصلاح نژاد گله می‌کنند.
نتیجه این اصلاح نژاد، به وجود آمدن نژاد های تلفیقی جدید و دام هایی با تولید بالای شیر و گوشت است.
همینطور مسابقات سالانه برای انتخاب زیباترین دام‌ها برگزار می شود که شرکت کردن و برنده شدن در این مسابقات برای بیشتر مزرعه داران اهمیت فراوان دارد.
اسب های مسابقه ای گران قیمت
دست اندرکاران مسابقات اسب دوانی و مالکان اسب های مسابقه، دیگر گروهی هستند که از تانک ازت استفاده می‌کنند.
این افراد اسپرم یا تخمک اسب های مسابقه ای خود را برای تداوم نسل آن ها نگهداری می کنند.
با توجه به گردش مالی این بخش و سود سرشار حاصل از آن اسپرم اسب مسابقه ای که در تمام مسابقات برنده شود، مانند گنجی گرانبها نگهداری میشود.
حتی ممکن است که اسب مسابقه سال ها پیش از بین رفته باشد اما اسپرم های منجمد شده آن برای تولد و جایگزین کردن یک اسب جدید استفاده شود.
نکات ایمنی در هنگام کار با تانک ازت
- تانک ازت را نباید در معرض تابش مستقیم نور خورشید قرار داد.
- به هیچ عنوان نباید مخزن را وارونه کنید یا بطور افقی قرار دهید.
- عدم قرار دادن مخزن در کنار اجسام تیز .
- جلوگیری از پرتاب شدن مخزن از ارتفاع .
- هنگام جابجا کردن تانک ازت به هیچ عنوان آن را روی زمین نکشید.
- بهتر است حمل و نقل مخزن، توسط دو نفر انجام شده و حتما از کفش ایمنی استفاده شود.
